عنوان : بررسی و تحلیل مکان نگاری نوین

نگارش و تحقیق: مهدی حبیب زاده

استادراهنما:سید جواد سلیمی

مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد

رشته تحصیلی: عکاسی 

سال تحصیلی: شهریورماه 1393

چکیده

در این نوشتار، یکی از حوزه‌های شاخص عکاسی که پس از دهه ‌ی 1960، همراه با مفهوم‌گرایی و در پاسخ به معیارهای زیبایی‌شناسانه‌ی پیشین در عکاسی منظره پدید آمد، مورد بررسی قرار گرفته است. این گرایش در جستجوی معیارهای تازه‌ای از زیبایی شناسیِ عکاسانه شکل گرفته و این معیارها را با اتکاء به نقش استنادی-تاریخی عکاسی بسط داده است. در این نگاه، دغدغه‌ها و اشاراتی دیده می‌شود که با ارجاع به مشخصه‌های زندگی معاصر، به‌ویژه کیفیاتی که به جای-گیریِ انسان در فضاهای مدرن و شیوه‌ی اقامت‌گزیدن او در شرایط معاصر تعین می‌بخشند، عکاسی را با متنی گسترده‌تر پیوند می‌دهند. در این راستا در فصل دوم، به زمینه‌های پیدایش و رشد مکان‌نگاریِ عکس‌محور در قرن 19 پرداخته شده است. این امر مقارن با زمانی است که جهان شاهد رشد بی سابقه‌ی علم‌گرایی بوده، و عقلانیت ابزاری و آموزه‌های دانش تجربی، شالوده‌ی اعتبار و اصالتِ نظریه‌های گوناگون به انسان و جهان را تشکیل می‌داده است. همچنین به اهمیت و دلالتِ وجه استنادی عکس در آن افق تاریخی اشاره شده است. در فصل سوم، ریشه‌های نگرشی که مولد دیدگاه دانش‌محور است، در دوران روشن‌گری و ظهور عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی پی‌گیری شده است. این فصل همچنین تلاشی است برای تبیین دلالت‌ها و معانی گسترده‌ای که با جریان مکان‌نگاری نوین پیوند دارند. برای این منظور و با رویکردی بینارشته‌ای، از آموزه‌هایی در حوزه‌های روان‌کاوی، پدیدارشناسی و مطالعات فرهنگی یاری گرفته شده است. در این راستا تلاش شده معانی و کارکردهای انسانی مرتبط با مکان‌ها و فضاها مورد بررسی قرار گیرد. از سوی دیگر سعی شده تبیینی از عملکرد عکس در بازنمایی و استناد، ارائه شده و با کمک گرفتن از برخی آثار، ظرفیت عکاسی در شکل‌دهی به گفتمانی انتقادی آشکارتر شود.

کلیدواژه‌ها: مکان‌نگاری، مکان‌نگاری نوین

Abstract

In this work, one of the important fields of photography which emerged after 1960s along with Conceptualism and in response to the former aesthetic standards of landscape photography has been studied. This trend has been formed in the search of the new criteria of photographic aesthetics and has extended these criteria according to the documentary-historical function of photography. Some concerns and implications can be seen in this view that referring to the characteristics of contemporary life, especially those aspects which determine the placement of human being in modern spaces and his way of dwelling today, associate the photography with a broader context. From this view, the background of the emergence and development of photo-based topography in 19th century have been laid out in the second chapter. This happened when the world experienced an unprecedented advance of scientism, and the foundations for the authenticity of different theories about human and the world was defined by instrumental reason and empirical sciences. Furthermore the significance of documentary aspect of photography in that era has been pointed out. The origins of the outlook which brought about the scientistic point of view, has been traced back in the third chapter to the Enlightenment and the advent of rationalism and empiricism. This chapter acts also as an attempt at explaining the wide range of significations associated with The New Topographics. For this purpose and in an interdisciplinary way, some notions from psychoanalysis, phenomenology and cultural studies have been borrowed. It has been attempted to consider the human meanings and applications pertaining to the places and the spaces. On the other hand, an attempt has been made to explain the function of the photo in representation and documentation and with reference to some works, to clarify the potential of photography in forming a critical discourse.

Keywords: Topography, New Topographics